Piwonia lekarska– eliksir piękności
Paeonia Officinalis – nazwa łacińska
Rodzina: Piwoniowate
Gatunek: Bylina
Ziele opisywała św. Hildegardy w taki oto sposób: ,,Piwonia (beonia, Dactylosa) ma ognisty kolor i ma dobry efekt. Pomaga zarówno na trzydniową, jak i czterodniową gorączkę… A kiedy człowiek traci rozum, jakby nic nie wiedział i był w ekstazie, że tak powiem, maczaj nasiona piwonii w miodzie i kładź na język i moc piwonii podniesie mu mózg i podnieci go tak, że szybko odzyska zdrowie psychiczne… Ale weź też nasiona piwonii i zanurz je w krwi pijawki, a następnie przykryj cuchnące nasiona w cieście pszennym mąki, a jeśli ktoś zachoruje na epilepsję, włóż mu je do ust, gdy tam leży, i czyń tak, ilekroć potknie się od tej choroby, a w końcu będzie uzdrowiony.
Nazwy w innych językach :
Medical peony – po angielsku; Medizinische Pfingstrose – po niemiecku; Pivoňka lékařská – po czesku; Pivoine médicale – po francusku; peonía médica – po hiszpańsku
Inne nazwy piwonii :
kwiat kościelny, piwonia pospolita, róża kościelna, róża kościelna, róża benedyktyńska, róża biurowa, róża pompelowa, róża kulista, piwonia rolnicza, piwonia ogrodowa.
Paeonia obejmuje około 52 krzewów lub bylin zielnych na całym świecie, jest jedynym rodzajem Paeoniaceae i jest wszechobecna w Azji, południowej Europie i Ameryce Północnej. Piwonia występuje w mieszanych, liściastych lasy podgórskich.
Wiele gatunków z rodzaju Paeonia było używanych od wieków w medycynie ludowej, zwłaszcza w medycynie chińskiej.
Piwonie mają atrakcyjne, pachnące kwiaty i atrakcyjne liście, dorastają do znacznych rozmiarów i są mało wymagające. .
Gatunki zielne dorastają do wysokości 60-100 cm, mają proste pełne kwiatostany w barwnych barwach od białej do różowej, purpurowej, czerwonej i wyjątkowo pomarańczowej.
Surowiec zielarski:
Korzenie i płatki korony kwiatowej. Płatki rośliny zbieramy w czasie przekwitania w pogodny i suchy dzień, następnie suszymy w temperaturze max do 35 °C. Korzeń pozyskujemy wczesną wiosną i suszymy podobnie jak płatki, oczywiści po wcześniejszym umyciu.
Substancje czynne:
W kwiatach znajdziemy glikozydy antocyjanowe, karotenoidy, flawonoidy, garbniki, cukry, śluz, olejek eteryczny oraz sole mineralne. W korzeniu spotkamy monoterpeny, glikozydy, cukry i garbniki.
Działanie:
Kwiaty piwonii – Flos Paeoniae: poprawiają krążenie krwi, moczopędne, odtruwające, wzmacniające na naczynia krwionośne, rozkurczowe, uspokajające, przeciwalergiczne, choroba wieńcowa, zapalenie naczyniówki.
Korzenie piwonii – Radix Paeoniae: uspokajające (silniej niż kwiaty), moczopędne, czyszczące krew, przeciwnerwicowe, przeciwlękowe, przeciwbólowe (słabe, w większych dawkach silniejsze – 15 ml nalewki, 4 g sproszkowanego surowca, 1 szklanka odwaru), trawienne, rozkurczowe, przeciwpadaczkowe (przeciwdrgawkowe), rozluźniające ogólnie, reumatyzm, artretyzm; doustnie i jednocześnie doodbytniczo – hemoroidy; zewnętrznie do okładów na wypryski, w tym atopowe zapalenie skóry.
Piwonia lekarska – zastosowanie:
Medycyna ludowa :
W homeopatii preparaty korzeniowe stosuje się np. na szczeliny odbytu, hemoroidy, żylaki. Piwonia jest ceniona w fitoterapii ze względu na swoje właściwości przeciwbólowe (łagodzi ból), przeciwzapalne, przeciwbakteryjne i przeciwskurczowe (zapobiega mimowolnym skurczom mięśni). Znajduje zastosowanie w leczeniu wielu schorzeń, takich jak zaburzenia trawienia (choroba refluksowa przełyku, zapalenie błony śluzowej żołądka, problemy z trawieniem), migreny, zaburzenia nerwowe, bóle pleców, kręcz szyi, reumatyzm, krztusiec i skurcze. Piwonia jest również stosowana w ginekologii w przypadku braku miesiączki lub bolesnych miesiączek.
Kosmetyka:
Stosowana zewnętrznie działa przeciw zmianom skórnym towarzyszącym egzemie.
Ogród:
Używana jako roślina dekoracyjna, przyciągająca liczne owady.
Kuchnia:
Płatki dodawane do herbaty nadają jej niepowtarzalny smak i aromat.
Działania uboczne i przeciwwskazania
W większych ilościach surowiec lekarski może podrażniać przewód pokarmowy i dlatego jest uważany za lekko trujący. Odwar z płatków lub korzenia może spowodować poronienie. Nie wolno spożywać preparatów z piwonii kobietom w ciąży.
UWAGA: ROŚLINĘ MOŻNA STOSOWAĆ JEDYNIE ZA ZGODĄ I POD KONTROLĄ LEKARZA.
Zachęcam do zapoznania się z zamieszczonymi tutaj przepisami i metodami wykorzystania piwonii lekarskiej:
odwar, napar, nalewka
Jeżeli chcesz zobaczyć wygląd rośliny to zapraszam:
Jeżeli wolisz słuchać lub oglądać to filmik poniżej
Źródła:
Jan Andrzej Kozłowski, Teresa Wielgosz, Joanna Nawrot, Gerard Nowak, Renata Dawid – Pać, Sebastian Kuczyński,,Zielarnia” Publicat, Poznań 2022
Wolfgan Hensel ,, Jaka to roślina lecznicza?” Świat książki, Warszawa 2009
https://de.wikipedia.org/wiki/Pfingstrosen
https://www.medisite.fr/dictionnaire-des-plantes-medicinales-pivoine.1108716.8.html
https://rozanski.li/902/piwonia-paeonia-w-praktycznej-fitoterapii/