Pierwiosnek Lekarski – naturalny sposób na kaszel

Primula officinalis L. – nazwa łacińska

Rodzina: Pierwiosnkowate

Ziele opisywała św. Hildegardy i tak o tej roślinie pisała w swoim dziele: ,,…potrafi w człowieku stłumić melancholię. Kwiat pierwiosnka działa silnie wykrztuśnie.”

Nazwy w innych językach :

Spring primrose – po angielsku; Die Primeln  – po niemiecku;  Prvosenka jarní  – po czesku;  Primevère officinale  – po francusku; Prímula de primavera – po hiszpańsku

Inne nazwy pierwiosnka lekarskiego :

kluczyki, kluczyki niebieskie, klucze św. Piotra, kurze łapki, kurza stopa, kacze nóżki, kukawcze rękawice

Roślina ta osiąga wysokość 20–25 cm nawet z kwiatem.

Z podziemnego kłącza wyrastają miękkie i pomarszczone liście ułożone w  przyziemną rozetę . Kwiaty pachnące, żółte, wyrastają na jednostronnym okółku. Występuje w Europie, Azji Mniejszej, Syberii, aż pod Daleki Wschód. Rośnie w zaroślach, widnych lasach liściastych, na brzegu lasu, łąkach, ciepłych i słonecznych lasach.

W  mowie kwiatów  Pierwiosnek lekarski  oznacza na przykład „Kto jest panem twojego serca?” lub „Chciałbym wiedzieć, czy jestem jedyny”.

Surowiec zielarski:

Rozkwitające kwiaty – zbiera się od marca do maja i suszy w cieniu i przewiewie. Korzeń pierwiosnka zbiera się tylko z upraw jesienią oraz suszy się w temp. 40-45 °C. Przy niewłaściwym suszeniu kwiat zmienia kolor, zielony i brązowy, tracąc swoją skuteczność. Kłącze ma anyżowy zapach i obrzydliwie szorstki smak. Przed suszeniem kłącza należy dokładnie umyć pod bieżącą wodą i uwolnić od nadziemnych części rośliny. Świeże korzenie są bezwonne. Dopiero podczas przechowywania nabierają anyżowego aromatu. 

Pierwiosnek lekarski Substancje czynne:

Saponiny trójterpenowe, kwas prymulowy A, flawonoidy, salicylany, olejek eteryczny,  kwas linolowy i kwas gamma-linolenowy, skrobia i cukier.

Pierwiosnek lekarski Działanie:

Cała roślina, a zwłaszcza korzeń, ma właściwości przeciwbólowe, przeciwskurczowe, moczopędne, moczopędne i wykrztuśne. Jego właściwości przeciw reumatyzmowi i spazmom wyjaśniają, dlaczego dawniej nazywano go ziołem paraliżu. Liście działają przeciw wybroczynowo.

Pierwiosnek lekarski Zastosowanie:

Medycyna ludowa , fitoterapia:

Preparaty z  pierwiosnka są przepisywane przede wszystkim w celu upłynnienia plwociny w przewlekłym zapaleniu oskrzeli z podrażnieniem kaszlu w postaci herbaty na kaszel, soków i kropli.  W medycynie ludowej leczy także astmę, krztusiec i dnę moczanową.  Kwiat jest również stosowany w medycynie ludowej jako środek uspokajający na bóle głowy, nerwobóle , drżenie, zawroty głowy oraz jako środek wzmacniający serce .

Kosmetyka:

Pierwiosnek lekarski wykorzystywany do pielęgnacji twarzy i włosów. Napar z kwiatów stosowany jako płukanka do włosów nadaje im połysk, miękkość i delikatny zapach. Zalecany jest też do przemywania skóry przetłuszczającej się, o zanieczyszczonych porach. Do wygładzania cery stosowany jest też lotion uzyskiwany w wyniku moczenia kwiatów w wodzie destylowanej.

Ogród:

Pierwiosnek lekarski jest naturalnym testerem gleby zwłaszcza jej pH. Tam gdzie rośnie wskazuje na gleby zasobne w węglan wapnia. Nie rośnie na glebach silnie zakwaszonych. Roślina ta jest ceniona jako istotnie wpływająca na różnorodność gatunkową ekosystemu – jest atrakcyjna dla zapylaczy poszukujących nektaru i pyłku, w tym pszczół i motyli. Pierwiosnek lekarski jest rośliną miododajną, a miód z nektaru pierwiosnka ma mieć duże walory smakowe. Wydajność miodowa wynosi 2–5 kg/ha. Cukry w nektarze stanowią 58,5%.

Kuchnia:

Liście i kwiaty Pierwiosnka lekarskiego można spożywać na surowo lub po ugotowaniu. Liście najlepiej smakują, gdy są młode i wnoszą do mieszanej sałatki lekko pikantną nutę anyżu (która jest mocniej wyczuwalna w korzeniach). Po wiośnie lepiej gotować je w zupie lub jako warzywo, ale najlepiej z innymi roślinami, bo czasem są trochę mocne. Smażenie sprawia, że ​​są maksymalnie chrupiące. Więdną , gdy roślina uformuje nasiona. Kwiaty spożywa się w sałatkach, zmieszanych z innymi kwiatami i dodawanych do różnych napojów (herbat, herbat ziołowych, naparów, syropów, aromatów win i octów). Ozdabiają dania na ciepło lub na zimno, stosowane są także jako kandyzowane w cukrze w ciastach .

Działania uboczne i przeciwwskazania

Roślina pierwiosnka może powodować  reakcje alergiczne. Spożycie doustne może czasami prowadzić do objawów zatrucia, takich jak ból brzucha, nudności, nudności i biegunka.

Przeciwwskazaniami do stosowania pierwiosnka lekarskiego są: nadwrażliwość żołądka oraz zapalenie błony śluzowej żołądka.

Zachęcam do zapoznania się z zamieszczonymi tutaj przepisami i metodami wykorzystania pierwiosnka lekarskiego:

wino, olej, herbata, syrop, dżem, sałatka, proszek do kichania, odwar z korzeni pierwiosnka, odwar z kwiatów pierwiosnka, 

Jeśli chcesz zobaczyć jak wyglada ta roślina to zerknij poniżej:

Jeśli wolisz posłuchać o pierwiosnku to poniżej jest filmik:

Źródła:

Aleksander Ożarowski, Wacław Jaroniecki, Rośliny lecznicze i ich praktyczne zastosowanie, Warszawa 1987

Marek Czekański – na podstawie pism św. Hildegardy z Bingen, Zioła św. Hildegardy, Kraków 2007

Dr M. Polakowska, Leśne rośliny zielarskie, Warszawa 1977 

https://pl.wikipedia.org/wiki/Pierwiosnek_lekarski

https://fr.wikipedia.org/wiki/Primev%C3%A8re_officinale