Mięta – pobudza apetyt i ułatwia trawienie
Mentha L. – nazwa łacińska
Rodzina: Jasnowatych
Gatunek: Bylina
Roślina ta była znana od starożytności, wykorzystywano ją w bólach głowy i aby odświeżyć oddech.
Nazwy w innych językach :
Mint – po angielsku; Minze – po niemiecku; Máta – po czesku; Menthe – po francusku; Menta – po hiszpańsku
Inne nazwy Mięty :
miata, miętkiewka, miętwka, ziele św. Jana, dobre ziele
Popularne Gatunki mięty:
- Mięta pieprzowa – to najbardziej znana i najczęściej stosowana odmiana. Prawdopodobnie powstała w wyniku naturalnego skrzyżowania mięty wodnej i mięty zielonej. Charakteryzuje się wydłużonymi białymi kwiatostanami i bardzo przyjemnym aromatem, który w zależności od odmiany może przypominać cytrynę, jabłka, a nawet imbir. Często wykorzystuje się go w kuchni do aromatyzowania potraw lub przygotowywania herbaty
- Mięta długolistna – tęga i wysoka roślina charakteryzująca się długimi, cienkimi liśćmi i wydłużonymi kwiatostanami. Uprawiana jest raczej jako roślina ozdobna w ogrodach, a jej kwiaty wytwarzające duże ilości słodkiego nektaru przyciągają motyle z całej okolicy
- Miętę ogrodową – poznajemy ją po prostej, nierozgałęzionej, wysokiej łodydze, która jest pokryta liśćmi. Na szczycie wyrastają gęste kwiatostany, które stanowią atrakcję dla zapylaczy. Liście tego gatunku są silnie aromatyczne i wykorzystywane są do sporządzania herbat na przeziębienie
- Mięta polna – jest chwastem pospolitym rosnącym w wilgotnych miejscach. Kwiaty tego gatunku wyrastają wokół łodygi, podobnie jak kwiaty rogowców. W medycynie ludowej stosowany jest przy problemach z wzdęciami i trawieniem
- Mięta wodna – kwiaty i cała roślina bardzo przypominają miętę pieprzową. Łodyga jest bogato rozgałęziona, a dzięki kłączom o długości do 45 centymetrów szybko rośnie również na szerokość. Ze względu na „błotnisty” aromat nie jest zbyt często używany.
Zasięg rodzaju obejmuje wszystkie kontynenty z wyjątkiem Antarktydy i Ameryki Południowej. Rośliny te rosną na różnych siedliskach, najczęściej wilgotnych lub mokrych, ale też na suchych stepach. Większość z około 20 do ponad 30 gatunków, w zależności od źródła, pochodzi z umiarkowanych obszarów półkuli północnej. Liść mięty pieprzowej jest zielony lub brunatnawozielony, ogonkowy, podłużnie jajowaty, nieznacznie owłosiony, o piłkowanym brzegu i zaostrzonym szczycie blaszki
Surowiec zielarski:
To liście oraz olejek. To całe lub pocięte, wysuszone liście (zebrane z nie kwitnących roślin). Zawierające nie mniej niż 12 ml/kg (cały surowiec) lub 9ml/kg (pocięty) olejku eterycznego.
Substancje czynne:
Olejek eteryczny, którego głównymi składnikami są mentol(około 50%) i menton (około 10%) . Ponadto mięta zawiera mentofuran , piperyton , garbniki , gorycz , flawonoidy , octan mentylu i około 40 innych substancji.
Działanie:
Mięta pomaga usuwać skurcze, pobudza wydzielanie soków trawiennych, działa przeciwzapalnie i przeciw wzdęciom. Wspomaga także pracę dodatkowych narządów – wątroby, trzustki i pęcherzyka żółciowego. Wdychanie mięty pomaga przy stanach zapalnych dróg oddechowych. Istota działania mentolu polega na zmniejszeniu napięcia mięśni gładkich. Obniżenie ciśnienia w narządach wewnętrznych zapobiega bólowi. Mentol powoduje również uczucie chłodu dzięki czemu znikają nieprzyjemne odczucia, takie jak swędzenie.
Mięta – zastosowanie:
Medycyna ludowa :
głównie przeciw bólom brzucha, stosowana na zgagę i kaszel, na bóle kości stosuje się kąpiele w mięcie, podczas wymiotów,
Kosmetyka:
olejek z niej jest używany do perfum
Ogród:
Mięta długolistna – tęga i wysoka roślina charakteryzująca się długimi, cienkimi liśćmi i wydłużonymi kwiatostanami. Uprawiana jest raczej jako roślina ozdobna w ogrodach, a jej kwiaty wytwarzające duże ilości słodkiego nektaru przyciągają motyle z całej okolicy
Kuchnia:
Używana jest jako przyprawa do twarogu. Dodawana jest głównie do napojów bezalkoholowych i alkoholowych, sałatek lub jako dekoracja wypieków oraz lodów.
Weterynaria:
odwar z mięty daje się do picia chorym krowom i po ocieleniu
Działania uboczne i przeciwwskazania
Większe ilości olejku miętowego czy mentolu wykazują po podaniu doustnym działanie toksyczne. W obrazie zatrucia obserwuje się bóle brzucha, wymioty, a przy większych dawkach zaburzenia równowagi i senność. Mięta może także wywoływać alergie. Odnotowano śmiertelne przypadki u małych dzieci po podaniu im olejku miętowego i mentolu, które wywoływały silne skurcze krtani i oskrzeli.
Wniosek: Mięta może być wskazana w różnych sytuacjach, a jej zalet jest naprawdę wiele. Mimo to zawsze pamiętaj o konsultacji z lekarzem.
Zachęcam do zapoznania się z zamieszczonymi tutaj przepisami i metodami wykorzystania mięty:
herbata, nalewka z liści mięty, krople miętowe, napar, odwar, Lody miętowe
Jeśli chcesz zobaczyć jak wyglada ta roślina to zapraszam
Źródła:
Monika Kujawska, Łukasz Łuczaj, Joanna Sosnowska, Piotr Klepacki ,, Rośliny w wierzeniach i zwyczajach ludowych, Słownik Adama Fischera”, Łódź 2014
https://pl.wikipedia.org/wiki/Mi%C4%99ta
https://en.wikipedia.org/wiki/Mentha
https://de.wikipedia.org/wiki/Minzen
https://www.pestitelka.cz/mata/
http://www.farmakognozjaonline.pl/index.php?podstrona=artyku4