allium cepa L. – nazwa łacińska
Rodzina: Amarylkowate
Gatunek: czosnek
Odmiany cebuli:
Dako, Rawska, Wolska, Czerniakowska, Kutnowska, Sochaczewska, Warszawska, Żytawska, Red Baron, Cebula wielopiętrowa, dymka, szalotka, cukrowa, zielona, czerwona, żółta, biała, por
Nazwy w innych językach :
Sibuyas- na Filipinach; Cibule- w języku czeskim; Kepaløk- w Norwegii; Cebolla/ Cebolla Macho- w języku hiszpańskim; Cipolla- po włosku, Edible onion – po angielsku
Inne nazwy Cebuli:
cybula, cybułka, cebułka
Pochodzi z Azji Południowo-Zachodniej i była już uprawiana w starożytnym Egipcie od dawna. Ze względu na silny zapach Egipcjanie dodawali tę roślinę między zwoje bandaży, którymi owijali mumie, wierzyli, że ta roślina może wskrzesić zmarłego z grobu. Jest to roślina klimatu umiarkowanego, kiełkowanie powinno odbywać się przy 20 °C. Cebula jest bardzo wrażliwa na niedobór wody ze względu na płytki system korzeniowy.
Roślina ta jest blisko spokrewniona z czosnkiem, szczypiorkiem i porem. Jeśli zastanawiasz się, dlaczego płaczemy podczas obierania lub krojenia cebuli. Odpowiedź brzmi! Ma „SULFOTLENEK”, enzym, który nadaje charakterystyczny smak, kiedy kroisz cebulę, ściany komórkowe liści cebuli pękają, dlatego sulfotlenek zamienia się w gazy. Kiedy ten gaz dostaje się do naszych oczu to podrażnia ich śluzówkę, a to powoduje łzawienie.
Warzywo to jest powszechnie spotykane w kuchni w każdym gospodarstwie domowym w różnych częściach świata. Podobnie jak czosnek, cebula jest specjalnymi warzywem, które poprawia smak potraw w każdej kuchni. Różne odmiany tego warzywa posiadają unikalny smak oraz kształt, i tak dla przykładu czerwona cebula jest średniej wielkości o łagodnym zapachu i lekko słodkim smaku, biała cebula jest większa ma łagodny smak i zapach. Roślina ta oprócz szerokiego zastosowania w kuchni posiada również bardzo duże znaczenie w medycynie od wielu tysięcy lat. Dla osób cierpiących na ciężką depresję roślina ta może złagodzić jej objawy, ponieważ jest bogata w kwas foliowy. Jak wiadomo foliany biorą udział w syntezie serotoniny i dopaminy.
Surowiec zielarski
to cebula rośliny i jej łuski – cepae bulbus, zbiór cebuli rozpoczyna się, kiedy zaczyna się załamywać szczypior i zasychać, pozyskiwana jest z upraw
Substancje czynne
kwercetyna, związki siarki, witamina C, kwas foliowy, witamina B6, potas, wapń, chrom, żelazo, błonnik pokarmowy prebiotyczny, antocyjany, beta-karoten, allicyna
Działanie
przeciwbakteryjne o dużej zdolności do niszczenia drobnoustrojów, przeciwzapalne, zwiększające odporność, oczyszczające drogi oddechowe ze śluzu, wspomagające leczenie próchnicy i infekcji jamy ustnej, wzmacniające florę bakteryjną w jelitach po antybiotykoterapii, regulujące ciśnienie krwi, przeciwzakrzepowe, obniżające poziom trójglicerydów, antynowotworowe, zapobiegające cukrzycy, zmniejszające ryzyko złamań
Zastosowanie
Medycyna ludowa : – wewnętrznie w grypie, przeziębieniu, infekcjach dróg oddechowych, krzywicy, cukrzycy, awitaminozie, biegunkach, kamicy żółciowej, otyłości, obrzękach, pasożytach jelitowych, skrzepach, zapaleniu węzłów chłonnych, stwardnieniu tętnic, niemocy płciowej, zapaleniu osierdzia i opłucnej, zapaleniu oskrzeli, przy uporczywym kaszlu, nadmiernej fermentacji jelit; zewnętrznie – przy czyrakach, brodawkach, migrenie, odmrożeniach, oparzeniach, ropniach, użądleniach
Kosmetyka: preparaty z cebuli wykorzystuje się do leczenia łysienia oraz do wzmocnienia włosów
Kuchnia: używana do duszenia, smażenia, gotowania; dodawana do zup, farszów, sałatek, surówek, past, tart
Dom: do odstraszania komarów
Barwnik: pomarańczowy, ceglasty, bordowy
Działania uboczne i przeciwwskazania
Przy nadmiernym spożyciu cebuli lub jej produktów może wystąpić zespół jelita drażliwego, alergia, zgaga, nieświeży oddech.
Nie należy przechowywać przekrojonej cebuli, do spożycia na później ponieważ staje się toksyczna po utlenieniu.
Zachęcam do zapoznania się z zamieszczonymi tutaj przepisami i metodami wykorzystania cebuli.
wino cebulowe, nalewka cebulowa, pieczona cebula, syrop z cebuli, syrop z cebuli i czosnku, zupa z cebuli, miazga cebulowa, maść cebulowa, sok z cebuli, chleb z cebulą
Źródła:
Aleksander Brückner Słownik etymologiczny języka polskiego
